Gezondheidstoezicht bij uitzendkrachten: gelijk recht, gedeelde verantwoordelijkheid

Waarom gezondheidstoezicht bij uitzendkrachten belangrijk is

Uitzendkrachten maken een bijzonder deel uit van de arbeidsmarkt: ze worden tewerkgesteld via een uitzendbureau, maar werken onder gezag van een gebruiker. Die dubbele relatie maakt hun situatie kwetsbaarder, ook op vlak van veiligheid en gezondheid.

De wetgever heeft daarom vastgelegd dat uitzendkrachten recht hebben op dezelfde bescherming als vaste werknemers. Dat betekent dat ook zij onder gezondheidstoezicht vallen wanneer de functie of werkpost dit vereist. Of het nu gaat om een veiligheidsfunctie, een taak met verhoogde waakzaamheid of blootstelling aan specifieke risico’s: de uitzendkracht moet voorafgaand en periodiek medisch beoordeeld worden, net zoals een vaste collega in dezelfde omstandigheden.

Wettelijke regels

Uitgangspunten

De regels over het gezondheidstoezicht voor uitzendkrachten zijn vastgelegd in de codex welzijn op het werk, boek X, titel 2 uitzendarbeid. Deze regels gaan uit van volgende uitgangspunten:

• voorkomen dat een uitzendkracht onbeschermd in een risicovolle situatie terechtkomt,
• door gezondheidstoezicht te voorzien die eenzelfde bescherming biedt als voor vaste werknemers,
• rekening houdend met de drie partijen (uitzendbureau, gebruiker, uitzendkracht), en
• vermijden dat er onnodige dubbele onderzoeken gebeuren wanneer iemand herhaaldelijk wordt tewerkgesteld.

Krachtlijnen

Daarom bepaalt de codex niet alleen dat gezondheidstoezicht verplicht is, maar ook hoe dit praktisch moet verlopen. 

De krachtlijnen zijn:

• Werkpostfiche: de gebruiker moet vóór de tewerkstelling een werkpostfiche opstellen, samen met de interne dienst en de preventieadviseur-arbeidsarts. Die fiche beschrijft de risico’s, de nodige kwalificaties, de vereiste beschermingsmiddelen en of gezondheidstoezicht vereist is.
• Voorafgaand gezondheidstoezicht: het uitzendbureau moet nagaan of de uitzendkracht geschikt is verklaard voor de werkpost, en of die verklaring nog geldig is. Dit gebeurt via de centrale databank van Preventie & Interim, PI-M. Indien nodig wordt een voorafgaand medisch onderzoek aangevraagd.
• Periodiek gezondheidstoezicht: ook uitzendkrachten die onder een verplicht regime vallen, moeten periodiek worden opgevolgd. De centrale databank helpt om nutteloze herhalingen te vermijden en maakt gegevensuitwisseling tussen uitzendbureau, gebruiker en externe diensten mogelijk.