Naar een Europees verbod op PFAS in blusschuim?

Het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) stelt voor om het gebruik van poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS) in blusschuim te beperken. Dat moet gezondheidsrisico’s voor mens en milieu en eventuele verdere verontreiniging van grondwater en bodem voorkomen.
Gearchiveerd Info
Geactualiseerd op:
©:

preventMail 21/2023

Context
Het voorstel om het gebruik van PFAS in blusschuim te beperken, kadert in de EU-strategie voor duurzame chemische stoffen. De Europese Commissie heeft zich ertoe verbonden alle PFAS geleidelijk uit te bannen en het gebruik ervan alleen toe te staan wanneer is aangetoond dat ze onvervangbaar en essentieel voor de samenleving zijn.
 
Blusschuim
ECHA heeft op verzoek van de Europese Commissie onderzoek gedaan naar de milieu- en gezondheidsrisico’s van het gebruik van PFAS in blusschuim. Blusschuim dat PFAS bevat, heeft in de EU veel gevallen van milieuverontreiniging veroorzaakt, zowel in de bodem als in drinkwater. Alle PFAS, of hun afbraakproducten, zijn zeer persistent en van sommige is bekend dat ze schadelijk zijn voor de menselijke gezondheid of het milieu. Door die combinatie is het belangrijk om het verdere vrijkomen van deze stoffen tot een minimum te beperken. Zo verkleint men de kans op mogelijk onomkeerbare schade in de toekomst.
 
Conclusies van ECHA
Het Agentschap concludeerde dat een beperking in de hele EU gerechtvaardigd is, aangezien de risico’s van PFAS momenteel niet afdoende worden beheerst en het vrijkomen ervan tot een minimum moet worden beperkt.
ECHA heeft de sterke en zwakke punten beoordeeld van vijf verschillende opties om de risico’s van PFAS in blusschuim te beheersen. De voorgestelde optie houdt een verbod in op het op de markt brengen, het gebruik en de uitvoer van alle PFAS in blusschuim na gebruiks- of sectorspecifieke overgangsperioden. Die overgangsperioden zouden de industrie de tijd geven om PFAS-bevattend schuim te vervangen zonder de brandveiligheid in gevaar te brengen. Tijdens de overgangsperioden moeten degenen die nog steeds schuim op basis van PFAS gebruiken, ervoor zorgen dat het vrijkomen van die stoffen in het milieu tot een minimum wordt beperkt. Vervallen schuim en eventueel afvalschuim moet ook op de juiste manier worden verwijderd. 
 
Beperking
Als de beperking wordt aangenomen, zou de emissie van PFAS in het milieu over een periode van 30 jaar met meer dan 13.000 ton kunnen worden verminderd. De geraamde kosten voor de samenleving zouden in diezelfde periode ongeveer 7 miljard euro bedragen. Deze kosten omvatten onder meer de prijs voor het aanpassen van apparatuur voor het gebruik van PFAS-vrij schuim, het reinigen van apparatuur om PFAS-schuimresten te verwijderen en het prijsverschil tussen PFAS en alternatieve schuimsoorten.
 
Adviezen van de ECHA-comités
Het comité voor sociaaleconomische analyse (SEAC) is van mening dat de voorgestelde beperking op het op de markt brengen, het gebruik en de formulering van PFAS in blusschuim de meest geschikte maatregel voor de EU is om de vastgestelde risico’s aan te pakken. Daarbij wordt rekening gehouden met de beschikbare alternatieven en het evenwicht tussen de kosten en de baten van de beperking voor de samenleving. Deze conclusies volgen op een advies over de risico’s dat in maart 2023 is goedgekeurd door het comité risicobeoordeling (RAC) van ECHA.
 
Overgangsperiode
Volgens de Commissie zou het wat bepaalde toepassingen betreft, rampzalig zijn voor de brandveiligheid als er geen goede alternatieven gevonden worden tegen het einde van de overgangsperiode.
Het SEAC stelt voor om voor het einde van de tienjarige overgangsperiode een evaluatie uit te voeren van de beschikbare fluorvrije alternatieven op sites waar gevaarlijke stoffen geproduceerd, behandeld of opgeslagen worden (die onder de Sevesorichtlijn vallen).
Het comité beveelt ook aan om de overgangsperiode te verlengen van vijf naar tien jaar voor het gebruik in offshore-installaties in de olie- en gasindustrie.
Het comité is van mening dat de herzieningen belangrijk zijn voor de veiligheid op plaatsen waar branden grote gevolgen kunnen hebben voor het milieu en de menselijke gezondheid.
Het adviseert ten slotte om de overgangsperiodes voor het op de markt brengen van bepaalde types draagbare brandblussers te verlengen van zes naar achttien maanden. Dat om ervoor te zorgen dat er technisch geschikte fluorvrije alternatieven beschikbaar zijn wanneer de overgangsperioden aflopen.
 
Volgende stappen
ECHA maakt het gecombineerde advies van beide comités klaar voor publicatie en stuurt het samen met het beperkingsvoorstel naar de Europese Commissie.
De Commissie zal dan beslissen of een beperking nodig is. Zo ja, dan zal zij een voorstel doen om de lijst van beperkingen (bijlage XVII van de REACH-verordening) te wijzigen. Het voorstel wordt gestemd door de EU-lidstaten in het REACH-comité en wordt bestudeerd door het Europees Parlement en de Raad, voordat het in wetgeving wordt omgezet. 
 
Bronnen: echa.europa.eu (1, 2)
 
Meer weten: