De feiten
Terra laboris, een onderzoekscentrum in sociaal recht, bespreekt op zijn website een arrest van het arbeidshof in Bergen van 20 oktober 2020. Het arrest handelt over een voorval waarbij een politieagent een emotionele schok oploopt tijdens een missie naar Sicilië in 2014. De agent voerde de missie uit in het kader van een Frontex-operatie voor het opvangen van migranten. Twee jaar later, in december 2016, doet hij een aangifte van een arbeidsongeval waarbij hij melding maakt van de emotionele schok als gevolg van het contact met de migranten, het zien en horen van zoveel menselijk leed zoals verhalen van marteling en uitbuiting en zijn angst voor het opdoen van ziekten zoals ebola, malaria, dysenterie, schurft, enz.). In zijn aangifte wordt hij ondersteund door zijn arts die wijst op de intense emotionele shock en de posttraumatische stress. De politieman was ook betrokken bij de interventies ten tijde van de aanslagen van 22 maart 2016 en de psycholoog die de politiemensen achteraf begeleidde, wees er ook op dat bij hem nog steeds sprake was van psychologische schade als gevolg van de missie op Sicilië.
Procedure
Het arbeidsongeval wordt geweigerd in februari 2017 door de Belgische staat. Het argument hiervoor is dat het niet gaat over een plotse gebeurtenis maar wel over gebeurtenissen die zich over een langere periode uitstrekken. De politieagent verduidelijkt daarop dat het voorval plaatsvond op 31 oktober 2014, toen hij getuige was van de eerste ontscheping van migranten. De Belgische staat bevestigt echter zijn weigering om het voorval te erkennen waarop de agent een procedure start bij de arbeidsrechtbank van Henegouwen (afdeling Charleroi). Deze doet uitspraak bij vonnis van 10 september 2019. De rechtbank erkent dat er sprake is van een plotse gebeurtenis en letsel en wijst een gerechtelijk deskundige aan. De Belgische staat gaat in beroep waarbij de zaak voorkomt bij het arbeidshof in Bergen. In het arrest van 14 oktober 2020 bevestigt het hof de uitspraak van de arbeidsrechtbank.
Argumenten
Het hof wijst in zijn uitspraak op principes voor het omschrijven van een arbeidsongeval zoals deze opgenomen zijn in de arbeidsongevallenwet van de publieke sector (3 juli 1967), vergelijkbaar met deze van de privésector (10 april 1971).
Specifiek element tijdens de uitvoering van het werk
Het hof wijst o.m. op verschillende arresten van het Hof van Cassatie, die erop wijzen dat de normale uitvoering van het werk een plotse gebeurtenis kan zijn, op voorwaarde dat bij deze uitoefening een element kan worden aangeduid dat het letsel heeft veroorzaakt. In het geval van de politieagent gaat het dus over het getuige zijn van de ontscheping van migranten op 31 oktober 2014.
Stress, emotionele shock en plotse gebeurtenis
Het hof verwijst in het arrest ook naar eerdere uitspraken waarbij stress en emotionele shock kan toegeschreven worden aan een plotse gebeurtenis. Zie hierover de besprekingen van andere rechtszaken:
Toch geeft het arbeidshof in Bergen ook aan dat het plotse karakter van een voorval niet altijd makkelijk is om te duiden, zeker als het samenhangt met complexe aspecten die inherent lijken aan de arbeidsomstandigheden. Het hof houdt in dit specifieke geval m.n. rekening met de feiten van 31 oktober 2014 die de politieagent confronteerden met de aankomst van migranten in moeilijke omstandigheden (onmenselijke omstandigheden, lijken in zakken, besmettingsrisico's, enz., angst om besmet te raken met ziekten, gevoel van machteloosheid tegenover deze ellende) en die de emotionele shock hebben veroorzaakt.
Conclusie
Dit arrest van het Arbeidshof van Bergen is een toepassing van voorgaande jurisprudentie van het Hof van Cassatie, dat in verschillende uitspraken heeft bepaald dat de gebruikelijke en normale uitoefening van de dagelijkse taak een plotse gebeurtenis kan zijn, op voorwaarde dat het element dat de letsels heeft veroorzaakt, kan worden aangetoond.
Bron: Terra Laboris Accident du travail : exigence du critère de soudaineté
