Wat is een spontane raadpleging?
Recht voor iedereen
Elke werknemer heeft het recht om, los van de geplande medische onderzoeken, een spontane raadpleging aan te vragen bij de preventieadviseur-arbeidsarts. Het gaat om een laagdrempelig mechanisme dat werknemers toelaat om snel advies te krijgen over gezondheidsklachten die mogelijk verband houden met hun werk. Ook de behandelend arts van de werknemer kan, met toestemming van de werknemer, een spontane raadpleging aanvragen.
Belangrijk om te benadrukken is dat het recht geldt voor iedereen, ongeacht of men al dan niet onder het verplicht gezondheidstoezicht valt. Ook uitzendkrachten, stagiairs of andere categorieën van werknemers moeten toegang hebben tot dit recht.
Doel
Het doel van deze raadpleging is preventief: vroegtijdig problemen opsporen en nagaan of aanpassingen op de werkpost nodig zijn. Daarmee vormt de spontane raadpleging een aanvulling op de verplichte onderzoeken (zoals voorafgaande of periodieke gezondheidsbeoordelingen) en een instrument om gezondheidsschade te voorkomen.
Wettelijke basis
De wettelijke grondslag voor de spontane raadpleging is vastgelegd in de codex welzijn op het werk, boek I, titel 4 (artikel I.4-37). Daarin staat dat elke werknemer rechtstreeks bij de preventieadviseur-arbeidsarts een spontane raadpleging kan aanvragen. De werkgever is bovendien verplicht om alle werknemers jaarlijks te herinneren aan dit recht en duidelijk te maken hoe ze het in de praktijk kunnen uitoefenen (artikel I.4-9). De codex bepaalt ook dat de arbeidsarts de werkgever op de hoogte brengt van de aanvraag, tenzij de werknemer uitdrukkelijk vraagt dat dit niet gebeurt.
De arbeidsarts moet het onderzoek binnen tien werkdagen uitvoeren. De bevindingen worden vastgelegd volgens dezelfde regels als andere medische beoordelingen, met respect voor het beroepsgeheim en de vertrouwelijkheid van medische gegevens.
De wetgeving koppelt dus twee principes aan elkaar: het recht van de werknemer om zelf initiatief te nemen en de plicht van de werkgever om dat recht bekend, toegankelijk en werkbaar te maken.
