Ongevallenregistratie en -opvolging

Wat is een...

Bijna-ongeval of incident

Een incident of een bijna-ongeval is een onvoorziene gebeurtenis die net geen materiële of menselijke schade met zich meebrengt. Dit voorval kan veroorzaakt zijn door zowel menselijke als technische en/of organisatorische factoren.
Bijvoorbeeld: op een bouwplaats valt een hamer vanaf de steiger naar beneden en mist op een haar na de medewerker die onder de steiger aan het werk is. Er is geen sprake van schade of letsel, maar in minder gunstige omstandigheden zou dit wel het geval geweest zijn.

Ongeval 

Een ongeval is een ongewilde gebeurtenis die heeft geleid tot letsel (bij mensen) of schade (materieel).
Bijvoorbeeld: de hamer valt van de steiger op een persoon die op de begane grond aan het werk is (letsel) of op een wagen die eronder geparkeerd staat (materiële schade).

Arbeidsongeval

Kort gezegd: een arbeidsongeval is een ongeval dat op en door het werk gebeurt. De juiste definitie is terug te vinden in de arbeidsongevallenwet. Deze wet omschrijft een arbeidsongeval als elk ongeval dat een werknemer tijdens en door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst overkomt en dat een letsel veroorzaakt waarvoor men een plotselinge gebeurtenis kan aanwijzen.
Ook het ongeval dat zich voordoet op de weg naar en van het werk, wordt als arbeidsongeval aanzien; de weg naar en van het werk is het normale traject dat de werknemer moet afleggen om zich van zijn verblijfplaats te begeven naar de plaats waar hij werkt en omgekeerd.

Elk arbeidsongeval moet aangegeven worden bij de arbeidsongevallenverzekeraar, zodat het slachtoffer aanspraak kan maken op een schadevergoeding volgens de arbeidsongevallenwet.
Voor lichte ongevallen geldt onder bepaalde voorwaarden een vrijstelling van die aangifteplicht.

Alle arbeidsongevallen onderzoeken

De aangifte van het arbeidsongeval volstaat echter niet. Het is ook nodig om elk ongeval te onderzoeken, na te gaan wat de oorzaken zijn en maatregelen te nemen om gelijkaardige ongevallen in de toekomst te voorkomen. Het uitvoeren van ongevalsonderzoeken is verplicht op basis van de Codex welzijn op het werk. 

Moet de arbeidsinspectie op de hoogte gebracht worden?

Gegevens over arbeidsongevallen maken deel uit van de rapportering van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk. In het maandverslag, en ook in het jaarverslag, moeten de gegevens bijgehouden worden van alle arbeidsongevallen. Dat geldt ook voor de lichte ongevallen zonder verzuim en de ongevallen met uitzendkrachten of werknemers van contractors. De arbeidsinspectie (Toezicht Welzijn op het Werk) kan deze verslagen steeds opvragen en controleren.

Bij een ernstig arbeidsongeval is bovendien een uitgebreid ('omstandig') verslag verplicht. Dat verslag moet binnen de 10 dagen bezorgd worden aan de arbeidsinspectie. Als het om een zeer ernstige arbeidsongeval — dodelijk ongeval of met blijvende ongeschiktheid — gaat, dan is een onmiddellijke melding bij de inspectie verplicht.