Enkele cijfers

Uit een nieuw rapport van Vias institute blijkt dat een siroop met codeïne dezelfde effecten kan hebben als rijden met een alcoholgehalte tussen 0,5 en 0,9‰. Dat wil zeggen dat je twee tot tien keer meer kans hebt op een ongeval. Meer dan 6% van de Belgen geeft toe ministens één keer per maand onder invloed van slaap- of kalmeermiddelen te rijden: vooral jongeren onder de 35 jaar (13%) en nog specifieker jonge mannen (18%) verklaart zich schuldig. Slechts 2% van de mensen boven de 55 jaar bekent dit gedrag te vertonen. Rijden onder invloed van medicatie komt vaker voor in Brussel (10%) en in Wallonië, dan in Vlaanderen (5%). Resultaten van een Franse studie wijzen erop dat het nemen van gevaarlijke medicatie elk jaar instaat voor 3 à 4% van het aantal verkeersongevallen. In België wil dat zeggen dat medicatie aan de oorzaak ligt van 1.100 à 1.500 ongevallen. Uit een Europese enquête in 11 Europese landen blijkt dat Belgen, naast de Franse en de Duitse bestuurders, het meest aangeeft te rijden onder invloed van medicijnen: zo doen we het twee keer meer dan in Nederland (10% vs. 5%) en drie keer meer dan in Groot-Brittannië (3%). 

 

Welke geneesmiddelen?

Veel geneesmiddelen, ook die zonder doktersvoorschrift te verkrijgen zijn, kunnen een invloed hebben op je rijcapaciteiten. Het gaat dan om benzodiazepines (zoals slaapmiddelen, kalmeermiddelen, anti-epileptica), hoestsiroop en pijnstillers (zoals codeïne), antidepressiva, antipsychotica, bètablokkers (tegen hoge bloeddruk), stimulerende middelen (zoals amfetamines, bijvoorbeeld bij ADHD), oogdruppels en -zalven, en antihistamine (geneesmiddelen tegen allergie of reisziekte). Suf- en slaperigheid, trager reactievermogen, minder scherp of dubbel zicht, duizeligheid, lager concentratievermogen, slapheid van de spieren of aantasting van het beoordelingsvermogen zijn mogelijke gevolgen.Combineer je medicatie met alcohol dan verhoogt de kans op een ongeval van twee tot tien keer meer naar 20 tot 200 keer meer. Wanneer je pas bent gestart met het nemen van het medicament is het risico groter dan bij chronische gebruikers. Het risico zal nog stijgen wanneer je het gebruik van verschillende medicijnen gaat combineren.

 

Wat zegt de wet?

De politie kan geen test, zoals een alcohol- of drugtest, gebruiken om na te gaan of de bestuurder onder invloed van medicijnen rijdt. Bovendien bestaat er voor medicamenten geen limiet die voor iedereen hetzelfde is zoals bij alcohol. Maar rijden ‘in een soortgelijke staat dan dronkenschap ten gevolge van het gebruik van medicijnen’ is strafbaar met een boete die varieert tussen 1.600 en 16.000 euro en een verval van recht tot sturen van één maand tot vijf jaar of zelfs definitief. De fysieke en psychische staat van de bestuurder van een voertuig moet voldoen aan de minimale medische vereisten. Je bent niet meer in staat om te rijden wanneer je regelmatig medicijnen neemt die je rijgeschiktheid verstoren of als je hoeveelheden neemt die je rijgedrag veranderen. De politie kan deze boetes geven op basis van uiterlijke gedragingen van de chauffeur, zoals verwardheid of vermoeidheid. 

 

Enkele aanbevelingen 

Vias institute stelt verschillende aanbevelingen voor om het gebruik van medicatie achter het stuur aan te pakken: 

- Het invoeren van een categoriseringssysteem van vier niveaus voor risico’s op het rijgedrag door pictogrammen op de doosjes van medicatie te plaatsen (zie kader).

- De ontwikkeling van een informaticatoepassing die dokters en apothekers een waarschuwing kan geven wanneer ze een medicament voorschrijven dat een negatieve impact op het rijgedrag kan hebben.

- Het vermelden in de gebruiksaanwijzing van medicamenten zodat de informatie over het rijgedrag er duidelijk in terug te vinden is. Op de gebruiksaanwijzingen staan veel mededelingen waardoor de melding over het rijgedrag erin verloren gaat of je er als patiënt overleest. 

Vier categorieën van rijgevaarlijke geneesmiddelen   Categorie 0 - geen invloed op rijgeschiktheid   Categorie I - weinig effect op rijgeschiktheid Dit is vergelijkbaar met een bloedalcoholconcentratie van < 0,5 g/l (< 0,5 ‰). Vooral in de eerste dagen van het gebruik kunnen bijwerkingen optreden die nadelig zijn voor de rijgeschiktheid: is dat het geval dan wordt het afgeraden om te rijden. Vraag advies aan je arts of apotheker indien je nog andere geneesmiddelen gebruikt die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden.   Categorie II - licht tot matig effect op rijgeschiktheid Dit is vergelijkbaar met een bloedalcoholconcentratie van 0,5 tot 0,8 g/l (0,5 – 0,8 ‰). Vraag advies aan je arts of apotheker, zeker in de eerste dagen en wanneer je nog andere geneesmiddelen gebruikt die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden. Bespreek met je arts of apotheker of er geen veiliger alternatief bestaat.   Categorie III - sterk effect op rijgeschiktheid Dit is vergelijkbaar met een bloedalcoholconcentratie van > 0,8 g/l (> 0,8 ‰). Rijd niet met auto, moto of brommer tijdens het gebruik van dit geneesmiddel. Vraag je arts wanneer rijden na enige tijd na gebruik van het geneesmiddel weer mogelijk is. Bespreek met je arts of apotheker of er geen veiliger alternatief bestaat.   Bron: gezondheid.be

 

Waar kan je nog rekening mee houden?

Ben je niet zeker of je nog rijgeschikt bent? Op de website magiknogrijden.be kan je een test doen. Bespreek nadien je resultaten met je huisarts.

 

Bronnen: destandaard.be, vias.be, gezondheid.be