Onderzoek van de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk IDEWE toont aan dat telewerk nek-, rug- en schouderklachten in de hand werkt. Dit kan voorkomen worden door de werkplek ergonomisch in te richten en voldoende af te wisselen tussen zitten en staan.
Het Boek VIII van de nieuwe codex over het welzijn op het werk, Ergonomische belasting genoemd, behandelt de ergonomische risico’s. Hierdoor krijgt de problematiek van de musculoskeletale aandoeningen gerelateerd aan fysieke arbeidsbelasting meer zichtbaarheid. Maar spijtig genoeg krijgen niet alle aspecten die deel uitmaken van de ergonomische discipline even veel aandacht.
Prevent voerde in de voedingssector observaties en analyses uit van de ergonomische risico's. De gegevens werden gestructureerd verzameld op basis van de Ergoscan® en bij elkaar gebracht in een samenvattend rapport. Het rapport geeft een overzicht van de meest voorkomende knelpunten in de sector en geeft praktische aanbevelingen.
Visuele aspecten zoals verlichting, lettergrootte op computerschermen en kleurgebruik vormen een essentieel onderdeel van de werkplek. Wanneer onvoldoende rekening wordt gehouden met visuele ergonomie, kan het welzijn van werknemers aangetast worden. De norm NEN 3087 ‘Visuele ergonomie: achtergronden, principes en toepassingen’ wil een samenvatting zijn van de visuele aspecten die in vele gebieden relevant zijn en tot nog toe verspreid waren over vele normen en andere publicaties. Europees ergonoom Freddy Willems licht de norm door en toetst hem aan de realiteit in de werkplekken.
De International Standards Organisation (ISO) heeft in 2012 een nieuwe norm uitgevaardigd. De norm wil een geïntegreerd kader aanreiken over de ergonomische principes en concepten zoals ze verder uitgewerkt worden in andere normen.
Machines die op de markt worden gebracht en een CE-markering meekrijgen, moeten voldoen aan de essentiële veiligheids- en gezondheidseisen zoals aangegeven in bijlage 1 van de machinerichtlijn. Daarin worden expliciet ergonomische principes aangehaald. Deze principes vormen een leidraad, niet alleen voor het ergonomisch design van machines maar ook om een bestaande machine te beoordelen op ergonomische aspecten.
In heel wat studies wordt vermeld dat 70 tot 90 procent van de ongevallen in bedrijven toe te schrijven zijn aan menselijke fouten en gedrag. Vaak gaat men er ten onrechte van uit dat het bedrijf, de technische installatie en de werkomgeving, volledig veilig zijn en dat ongevallen gebeuren omdat mensen onvoldoende opletten of de veiligheidsregels niet willen volgen. Ontstaan die ongevallen inderdaad alleen door een gebrek aan kennis of door onveilig gedrag? Dit is een oude en voorbijgestreefde visie die een doeltreffend preventiebeleid in de weg kan staan. Het is immers duidelijk dat menselijke fouten niet zomaar gebeuren!
De deelnemers aan de opleiding Adviseur Ergonomie, georganiseerd door Prevent en het Provinciaal Veiligheidsinstituut Antwerpen (PVI), stellen aan het einde van de cursus een eindwerk voor. Het eindwerk maakt een analyse van een werkpost volgens ergonomische methodolgie en een voorstel voor oplossing. PreventFocus stelt hieronder een aantal samenvattingen van deze praktijkvoorbeelden voor.
Een koninklijk besluit over ergonomie is er niet, maar de wetgeving bevat heel wat aanknopingspunten om ergonomische principes te verankeren in het welzijnsbeleid. Daar bovenop zijn er heel wat normen die duidelijke richtlijnen aanreiken om het werk ergonomisch te organiseren.
De BES, de Belgische ergonomievereniging, werd precies 25 jaar geleden opgericht om de Belgische ergonomen te verenigen en te informeren. De vereniging wil op die manier bedrijven ertoe aanzetten ergonomische principes te hanteren bij de organisatie van het werk. Sinds 1986 is er al veel ten goede veranderd, maar er is nog werk aan de winkel. PreventFocus sprak met nationaal voorzitster Veerle Hermans en secretaris Alain Piette over het verleden en de toekomst van de vereniging.